در حالیکه مسير زندگیتان را میپیمایید و از جایگاه کنونیتان به سوی جایگاهی رهسپار میشوید که قصد دارید به آن برسید، باید با ترسهای خود روبهرو شوید. ترسیدن در کل پديدهاي طبیعی است. هرگاه طرح و برنامهای جدید را شروع میکنید، کار و مسئولیتی جدید را میپذیرید یا خودتان را در زمینهای ویژه به تلاش و تکاپو وا ميداريد، بیتردید ترسی در وجودتان احساس میکنید. جاي تأسف است كه باید بگویم ترس اغلب مانع میشود بسیاری از انسانها رؤیای ارزشمندشان را برای دستیابی به موفقیت دنبال کنند.
میلیونها سال قبل، احساس ترس در واقع عاملی ضروری محسوب میشد تا انسانها بتوانند در رویارویی با خطرهايي همچون خطر ببرهای تیزدندان، فرار کنند. اما امروزه بسیاری از ترسهای ما متفاوتند. ترسهای امروزیِ ما اغلب همچون نشانههایی هشدار دهنده برای فرار کردن ما از خطرها محسوب نمیشوند بلکه مانعی در مسیر رشد و پیشرفتمان بهوجود میآورند.
ترس درحقیقت رویدادی خیالی است که واقعی بهنظر میرسد. ما باید واژهی تمرکز را مد نظر قرار دهيم و بر پیامدهایی متمرکز شویم که موفقیتی بسیار برای ما به ارمغان میآورد، زیرا متمرکزشدن بر این پیامدها انگیزهی تلاشکردن برای دستیابی به هدف را در ما پديد ميآورد.
در این بخش، پنج شیوه پیشنهاد میشود که با بهکارگیری آنها میتوانید بر پیامدهایی بهتر متمرکز شوید:
1- اندیشههای خود را مدیریت کنید. اندیشههای شما احساساتتان را برمیانگیزد. اگر قصد دارید احساستان را تغییر دهید، باید در ابتدا اندیشههای خود را تغییر دهید. وقتی ترسی را در وجود خود احساس میکنید، نگرش ذهنیتان را بررسی کنید؛ اندیشههایی را بررسی کنید که احساس ترس را در شما بهوجود ميآورند.
همچنین، مدیریت اندیشههای خود را بهشیوهای سنجیده شروع کنید. وقتی پی میبرید اندیشههایی را در سر میپرورانید که مانعی در مسیر دستیابی به اهداف ارزشمندتان بهوجود میآورند، بیدرنگ اندیشههای خود را تغییر دهید.
2- هرچه بیشتر اندیشههایی مثبت و سازنده در سر بپرورانید. شما نمیتوانید بهسادگی، افكار منفی را به ذهن راه ندهيد و با مقاومت در برابر اين افكار، ذهنتان را از اینگونه اندیشهها پاک کنید. بر مبنای «قانون جایگزینی»، اگر قصد دارید عاملی را از بین ببرید باید عاملی دیگر را جايگزين آن كنيد. بهاینترتیب، اگر قصد دارید اندیشهای منفی را از بین ببرید، باید آن را با اندیشه و تصوری مثبت جایگزین کنید.
وقتی اندیشهای منفی و هراسآور را در ذهنتان تشخیص میدهید، بیدرنگ تصوير مثبت و متضاد آن را مجسم کنید. برای نمونه، اگر قصد دارید نویسندهای موفق شويد و کتابهایی پرفروش بنويسيد، هرگز چنین اندیشههایی را در سر نپرورانید: «مبادا ناشران کتاب مرا چاپ نکنند!؟» در این موقعیت، باید تصور کنید پس از اينكه ناشری معتبر کتاب شما را میپذیرد و تصمیم میگیرد آن را چاپ و منتشر کند، كارها چگونه پيش ميرود.
3- جملههایی تأکیدی را تکرار کنید. نوئا سنتجان، نویسندهی کتاب رمز اسرارآمیز موفقیت جملههایی تأکیدی را پیشنهاد میکند که بهصورت پرسشي مطرح ميشوند. شما میتوانید این سؤالها را دربارهی واقعیتی مطرح کنید که قصد دارید برای خود رقم بزنيد.
شما درحقیقت باید جملههایی تأکیدی را دراینباره تکرار کنید که گویا خواستهی شما به واقعیت پیوسته است. برای نمونه، میتوان گفت: «من نویسندهای موفقم.» بعضی انسانها تأثیرگذاری تکرار جملههای تأکیدی را باور ندارند زیرا این جملهها هنوز تحقق نیافتهاند.
جملههای تأکیدی درحقیقت سبب میشوند انسان پی ببرد تحقق رؤیاهای ارزشمندش بهراستی ممکن است. شاید چنین اندیشهای را در سر میپرورانید: «مبادا اینکار بیتأثیر باشد!؟» اگر چنين است، از خودتان بپرسید: «اگر چنین کاری بهراستی تأثیرگذار باشد، چه؟» از خودتان بپرسید: «چگونه یا چرا اینکار تأثیرگذار خواهد بود؟»
4- نیروی تصورتان را با احساساتتان تقویت کنید. درحالیکه تصور میکنید دستیابی به اهداف ارزشمندتان چگونه خواهد بود، تصوراتتان را با احساستان تقویت کنید. درست همانگونه که احساس ترس ممکن است شما را ضعیف کند، احساسات مثبت نیز ممکن است به شما انگیزه ببخشد تا تلاش کنید و به موفقیتی بیشتر برسید.
پژوهشگران میدانند تصاویر و رویدادها، وقتی با احساسات شدید همراه باشند، ممکن است برای همیشه در حافظهی شما ثبت شوند. وقتی «احساس شديد» را با موسیقی طبیعت، رایحههایی طبیعی، شور و شوقی ژرف یا حتی تکرارکردن مشتاقانهی جملههای تأکیدی همراه ميكنيد و آن را به تصورتان میافزایید، پیامد نهایی بسیار تأثیرگذارتر خواهد بود.
5- دربارهی مخاطرهپذیری در مسیر دستیابی به اهداف ارزشمندتان، واقعبین باشید. راهکاری کاربردی برای تسلطیافتن بر ترس این است که مطمئن شوید خودتان را بیش از قدرت تحملتان به مخاطره نمیاندازید. بديهي است كه برای رشدکردن و دستیابی به موفقیتهای بیشتر، باید دل به دريا بزنيد. در اینگونه موقعیتها فقط باید مطمئن شوید كه اگر در نخستین تلاش به موفقیت نرسید، میتوانید این موضوع را بپذیرید و در این زمینه تحمل کافی دارید.
در ابتدا، مسئولیتهایی کوچکتر را بهعهده بگیرید و بهتدریج آن را گسترش دهید. اگر نخستین شغلتان را در زمینهی فروش شروع كردهايد، بکوشید به مشتریانی تلفن کنید که حدس میزنید فروختن به آنها برای شما آسانتر خواهد بود. اگر دراینباره نگران هستید که مبادا مسئولیتهایی جدید را در محیط شغلی بپذیرید و نتوانید آنها را بهخوبی انجام دهید، بکوشید برای بهعهدهگرفتن بخشهایی از آن مسؤولیت درخواست دهید. اگر در حال یادگیری ورزشی جدید هستید، بکوشید مهارتهای آسانتر مربوط به آن را در ابتدا بیاموزید. نخست بر مهارتهایی تسلط یابید که یادگرفتن آنها ضروری است؛ سپس بر ترسهای خود غلبه کنید و در مرحلهی بعد هم مسؤولیتهایی بیشتر را بهعهده بگیرید.
انسانهای موفق این موضوع را بهخوبی میدانند كه در حقیقت ترس در مسیر دستیابی به هدف، احساسی طبیعی محسوب میشود؛ اما انسان نباید اجازه دهد ترسش او را از پیشروی بازدارد. این پنج راهکار ساده را بهکار ببرید تا بر ترستان غلبه کنید و درعوض، با تمرکز بر پیامدهایی شگفتانگیز به زندگیتان ادامه دهید!
منبع: مجله راز، جک کنفیلد، برگردان سیما فرجی