همسرم به من سوءظن دارد

بی‎تردید یکی از عوامل بسیار مهم ِ شیرینی و گوارایی زندگی ، اعتماد و حسن‌ظن است. همه‌ی ما دوست داریم دیگران، به‌خصوص اطرافیانمان به ما اعتماد كنند و نسبت به ما ذهنیت منفی و بدبینانه نداشته باشند. بدون شک شما هم جوان یا نوجوانی را می شناسيد که از بدبینی و بی‎اعتمادی پدر و مادرش گله‎مند است و از این شکایت می‎کند که: «پدر و مادرم مدام مرا زير رگبار سؤال می گيرند که کجا بودی؟ کجا رفتی؟ با کی بودی؟»گاهی مشابه همین گله‎مندی را همسران نسبت به هم دارند و خانم از بددلی شوهرش می‎نالد که: «او به رفت‌وآمدها، لباس‌پوشیدن‎ها، میهمانی‌رفتن‎ها، تلفن‎زدن‎ها و خلاصه همه‌ی کارهای من پيله می كند و حتی اگر با یکی از قوم و خويش‌های مرد سلام و احوال‌پرسی کنم، ذهنش هزار جا می‎رود و با من تندی می‎کند.» آقا هم از بدگمانی خانمش چنين می‎گوید: «همسرم مدام به محل کارم زنگ می‎زند، تلفن همراه و پیامک‎هایم را بازبينی می‎کند و به همه‌ی رفتارهای من شک دارد، تا جایی که اگر کمی به سر و وضع و لباس خود برسم در دل می‎گوید لابد زیر سرم بلند شده و…»

چه باید کرد؟ برای زندگی‌کردن با افراد بدبین كدام مهارت و تدبير را بايد به كار برد؟ آیا راه‎حلی برای بهبود اوضاع هست؟ آیا بدبینی کسی که در محیط زندگی ما قرار دارد قابل درمان است؟

پاسخ مثبت است. اگر با کسی زندگی می‎کنید که عقیده دارید بسیار بددل و بدبین است، توصیه می‎کنیم به‌طور جدی تا مدتی این چند نکته را رعایت كنيد. به‌زودی خواهید دید که اوضاع رو به بهبود می‎رود.

1- خود را مسئول بدانید.

اولین قدم در مواجهه با این مشکل، احساس مسئولیت است. باید به خود بقبولانید که خطاهای رفتار خودتان زمینه‎ساز این سوءظن‎ها و بدگمانی‎ها شده است، و تا این خطاهای رفتار اصلاح نشود بدبینی دیگران به خوش‎بینی و حسن ظن تبديل نخواهد شد. یک راه این است که بگویید: «رفتار من هيچ ايرادی ندارد و اوست که ذهن و دلش مریض است» و تمام. اما مطمئن باشید با این طرز فکر هیچ چیز اصلاح نمی‎شود. حتی اگر فرض کنیم شخص مقابل شما در همه حال بدبین و بددل است، شما قادريد با رفتارهای درست و بجای خود باعث بهبود حال او شوید، یا با تکرار و بر اثر تشدید رفتارهای اشتباه خویش، به بیماری و بددلی او شدت بخشید. در واقع اگر ما با فردی بدبین زندگی می‎کنیم (یا قرار است زندگی كنيم) بايد به‌جای زیرسؤال‌بردن یا مؤاخذه‌ی او و شکایت به این و آن، خود را به‌طور جدی مسئول بدانیم و از خود بپرسيم: «آیا من طوری رفتار می‎کنم که باعث تشديد بددلی او می شود؟ چه تغییر جدی و تحول اساسی در رفتار من می‎تواند به بهبود حال او منجر شود؟»

گزارش بدهيد.

به‌عنوان یک قدم عملی مهم و کارآمد برای درمان بدبینی دیگران، می توان به گزارش‎دهی اشاره کرد. اگر احساس می‎کنید يكی از نزديكان (پدر و مادر يا همسر) به شما شک دارد و نسبت به رفت‌وآمدهای شما بدگمان است، به‌طور پیوسته به او گزارش دهید. به‌عنوان مثال جوانی که می‎خواهد از خانه بیرون برود، می تواند برای پیشگیری از سوءظن پدر و مادر خود گزارش دهد: «من می‎خواهم برای گرفتن جزوه‌ی دوستم به خانه‌ی آن‌ها بروم. اگر مرا برسانید که بسیار خوشحال می‎شوم؛ اگرنه، الان می‎روم و حدود دو ساعت دیگر برمی‎گردم… این هم شماره‌ی تلفن منزل آن‌هاست، اگر کاری داشتید تماس بگیرید. گزارش‎دهی به همسر نيز بسیاری از سوءظن‎ها را در نطفه خفه می كند. چه اشکالی دارد برای حفظ آرامش خانه و خانواده، به همسر خود توضیح دهید که کجا بوده‌ايد، به کجا رفته‌ايد، چه كرده‌ايد و….

دقت کنید كه بسیاری از سوءظن‎ها از همین حرف‌نزدن‎ها ناشی می‎شود. به‌عنوان نمونه، جوانی را در نظر بگيريد كه لباس پوشيده و در حال ترک خانه است. مادرش می‎پرسد کجا می‎روی؟ او پاسخ می‎دهد: «هیچ جا! زود برمی‎گردم.» او می‎رود و بعد از ساعاتی به خانه بازمی‎گردد. از او می‎پرسند کجا بودی؟ می‎گوید: «هیچ‌جا»! طبیعی است که این سکوت‎ها، حرف‎نزدن‎ها و طفره‌رفتن از گزارش‎دهی، به‌راحتی می‎تواند اسباب سوءظن ‎اطرافیان ما را فراهم سازد. متأسفانه شیطان هم که بنای برهم‌ریختن زندگی‎ها و ایجاد کدورت و قهر و جدایی دارد، به هر کس با دلیل و بهانه‌ای چنين القا می‎کند که: «چرا باید گزارش دهم؟» وقتی به آن جوان توصیه می‎کنیم برای پدر و مادرت توضيح بده که کجا می‎روی برای چه و با که می‎روی و چه موقع برمی‎گردی، می‎گوید: «مگر من بچه‎ام!؟» وقتی به آقا می‎گوییم برای خانمت توضیح بده که کجا بودی و چه می کردی، می‎گوید: «من از زن‎ذلیلی بدم می‎آید!» زيرا باورش این است که مردانگی ایجاب می‎کند درباره‌ی رفت‌وآمدش به همسرش توضیح ندهد. وقتی از آن خانم می‎خواهیم برای شوهرش توضیح دهد و كوچک ترين رفت‌وآمدهایش را، هرچند برای یک خرید ساده، با شوهرش درمیان بگذارد، می‎گوید: «مگر من اسیر و برده‌ی او هستم که باید به او بگویم و اجازه بگیرم!» مطمئن باشید همه‌ی این‌ها القائات شیطان است تا زندگی ما را پر از بدبینی، بددلی و سوءظن، و دل‎هایمان را از هم دور كند.

بدون هیچ‌گونه نگرانی، گزارش‎دهی و صحبت‌کردن و توضیح دادن را عامل ثبات و دوام و شيرينی زندگی خود قرار دهيد. هرچه بر گزارش ندادن بیشتر اصرار كنيد، بددلی طرف مقابل را تشدید کرده‎اید.

پنهان‎کاری نکنید.

سومین نکته برای پیشگیری از سوءظن دیگران، پرهیز جدی از پنهان‎کاری است. اگر شما کار خطا و خلافی نمی‎کنید و به‌راستی ریگی به کفشتان نیست ـ که البته همین‎طور است ـ چرا باید به پنهان‎کاری و رفتار مرموز روی آورید؟! توجه داشته باشید که هر پنهان‌کاری ساده می‎تواند زمینه‎ساز سوءظن شود.

به‌عنوان مثال وقتی آقا با تلفن همراهش بسیار آهسته و «درگوشی» صحبت می‎کند، طبیعی است که همسرش دچار شک و تردید شود و از خودش بپرسد: «مگر دارد با كی حرف می زند؟!» خانمی که با تلفن همراه پیامکی را می‎خواند یا ارسال می‎کند و بلافاصله آن را پاک می‎کند، ناخواسته به بدگمانی شوهرش دامن زده است. جوانی را تصور کنید که برای کارکردن با رایانه‎اش به اتاقش می‎رود و در را به روی خود قفل می‎کند. او پدر و مادر را به این گمان منفی هدایت می‎کند که لابد قصد دارد خطایی مرتكب می شود که در را قفل کرده است.

دقت کنید كه هرگز مدعی نيستيم هر کاری که پنهانی انجام شود، با قصد و نیت خطا همراه است. اصراری هم بر این ندارم که بگویم بی گمان مکالمه‌ی آن آقا، پیامک آن خانم و استفاده‌ی آن جوان از رایانه با گناه و آلودگی همراه بوده است. چه‌بسا این افراد به‌هیچ عنوان قصد و منظور بدی نداشته‌اند، اما جنس کارهای پنهانی به‌گونه‎ای است که به بدگمانی منجر می‎شود. اگر دوست دارید کسی به شما شک نداشته باشد و با شما در کمال اعتماد برخورد کند، از کارهای پنهانی پرهیز کنید. مطمئن باشيد هر چه کارهای خود را علنی‎تر انجام دهید، اعتماد اطرافیان به شما بیشتر می‎شود.

به‌عنوان آخرین نکته این را هم اضافه می كنم که برخی می‎گویند: «همسر من باید در هر حال به من اعتماد داشته باشد، حتی اگر من حرفی نزنم، گزارشی ندهم یا پنهان‎کاری کنم. اگر او مرا از ته دل دوست دارد و به من اعتماد دارد، نباید در مورد من بدبینانه فکر کند.» در پاسخ باید گفت این در مورد خود ما درست است؛ به اين معنا که باید رفتار دیگران را حمل بر صحت کنیم و گفتار و رفتار آن‌ها را با اعتماد و خوش‌بينی تحلیل و توجیه کنیم، اما به همين نسبت در قبال رفتار خود مسئولیم. اگر ما مرتكب خطای رفتاری شده‌ايم و خودمان زمینه‌ی شک و بددلی را ايجاد كرده‌‎ایم، نمی‎توانیم ذهنیت منفی دیگران را ناشی از ضعف آن‌ها بدانیم. در شماره‌ی بعد، به سه نکته‌ی مهم دیگر برای پیشگیری از بدبینی و درمان آن اشاره می‎کنیم.

ادامه دارد…

منبع: مجله راز، سیدمجتبی حورایی