شرطی شدن-قسمت دوم

از نظر علمی شرطی شدن یعنی اینکه مغز انسان از لحظه تولد آماده ضبط پیام هایی است که از والدین یا دیگران دریافت می کند. گفته ها یا کرده های اطرافیان به تدریج از ضمیر خوداگاه به ضمیر ناخودآگاه منتقل می شود و اثرات آن به شکل حافظه در ما باقی می ماند. در واقع واکنشی که از خود بروز می دهیم، ناشی از آموخته هایی است که از گذشته های دور در ذهن ما انباشته شده است. بنابراین اگر آموخته نادرستی در ذهن ما جای بگیرد، بر مبنای آن واکنش نشان می دهیم.تامس هریس می گوید: ” خاطره ها و اطلاعات گذشته در مغز ضبط و ذخیره می شوند. اگر طی سال های بعد این محفوظات تحریک شوند، دوباره به صحنه ذهن بر می گردند. حال اگر روند این رویداد با احساسی توام باشد، هر دو با هم ضبط می شوند. یعنی هر چه موجب یادآوری آن خاطره و در نتیجه تحریک احساس توام با آن شود عکس العمل ما متناسب با آن احساس خواهد بود. بنابراین هنگامی که متوجه واکنش های غلط خویش که ناشی از رویدادهای گذشته است، شدیم، موظفیم آن را اصلاح کنیم.”

در ماجرای کورش خان پس از اینکه او متوجه شد علت انزجار از رفتار همسرش چه بوده، عقیده اش را درباره او عوض کرد. در نتیجه رفتارش هم تغییر کرد.

نمونه دیگری که در زمینه شرطی شدن می توانم بدان اشاره کنم، حکایت بیتا خانم است. بیتا خانم که هنگام انتخاب لباس دچار وسواس می شد.

می گفت: ” هر وقت می خواهم به مهمانی بروم، باید حداقل ده دست لباس عوض کنم. وقتی هم یکی را انتخاب کردم، تمام مدت ِ مهمانی به جای این که لذت ببرم، دائم از خودم می پرسم اگر آن یکی را می پوشیدم بهتر نبود؟ حالا این ها به جهنم، هی پوشیدن و درآوردن لباس ها باعث می شود دیر کنیم و این موضوع بین من و شوهرم اختلاف ایجاد کرده است.